Türk Şiirinde İkinci Yeni Akımının önemli kalemlerinden biri olan Turgut UYAR, 4 Ağustos 1927 tarihinde Ankara’da doğdu. Babasının görevinden dolayı ilköğrenimi değişik yerlerde tamamlamak zorunda kaldı. İlkokuldan sonra yatılı askerî okula devam eden şair, 1948’de Kaynak dergisinin düzenlediği şiir yarışmasına katıldı. “Arz-ı Hal” adlı şiiri bu yarışmada ikincilik ödülü kazandı. 1952 yılında Türkiyem şiir kitabı basıldı. Turgut Uyar’ın en ünlü eserlerinden olan Dünyanın En Güzel Arabistanı ise 1959 yılında yayımlandı.
Bu kitapta Turgut Uyar’ın dil, tema, imge, anlatım biçimi, biçim/öz ilişkisi açısından büyük bir değişimi yansıttığı görülmektedir. 1962’de Tütünler Islak’ı; 1968’de Her Pazartesi’yi; 1970’te Divan’ı; 1974’te Toplandılar’ı; 1982’de Kayayı Delen İncir’i yayımlamıştır. 1981 yılında Toplu Şiirler adıyla o güne kadar yayımladığı eserleri ilk kez; 1984’te Büyük Saat adıyla ikinci kez toplu olarak basılmıştır.
Turgut Uyar Tütünler Islak ile 1963 Yeditepe Şiir Armağanı kazandı. Tomris Uyar’la birlikte Lucretius’ın Evrenin Yapısı adlı kitabını çevirdi ve bu çeviri ile 1975 Türk Dil Kurumu Çeviri Ödülüne layık görüldü. Turgut Uyar’ın yine önemli yapıtlarından biri olan Kayayı Delen İncir ile 1981 Behçet Necatigil Şiir Ödülünü alan şair, Büyük Saat ile de 1984 Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülünü almıştır.
Turgut Uyar, siroz hastalığına yakalanmış ve 22 Ağustos 1985’te ölmüştür.
Kıyıdaki Elma’ya Bir Ses
ey canımın güftesi, eylülün ikinci haftasıydı o sıra
bana gülümseyerek getirdiğin bir bardak suydu o sıra
hatırla denize hiç bakmadık çünkü kıyısındaydık
bir elma kendi kendine büyür dururdu o sıra
bir kıyı ikindisiyle bir elma öyle kendiliğinden
büyürler bir öfkenin ya da bir dağın yanısıra
bir kıyının beslerliği bir elmadan ayrılmaz gibi ama
elma soğuk bir kış akşamında bile yenir ısıra ısıra
bir öfkeyi diriler durmadan elma, ovadan gelir
elbet küfelerle sandıklarla hüzünlerle ardısıra
ey geçmişten gelen konuk, sonsuz düğmelerimi tut
yerlerini yadırgayan sonsuz iliklerin adına
ey canımın güftesi, denize hiç bakmadık, hatırla
tek pencereli bir odada elma yedik ısıra ısıra
elmanın topraktan süzdüğü gemilerin denizlerde gezdiği
bir tatildi, bir geçiştirmeydi, yalnızlıktı bir kusura
neydi, ne doğruydu, nerden vardık yakışmıyor konuşmak bize
öyle barışlar okuyup yalnızlığı yaşamak kara kara
ey canımın güftesi, ey penceresi bütün sıkıntılarımızın
bizim babalarımız neden ölürlerdi hatırla sıra sıra
bu söylediğim iyi bir şarkıdır elle bile hatırlanır
yani şu, ateş ve deniz buluşurlar bir limanda arasıra
yani şu, elma yenir ve balık durmaz kaçar
ama yenilmezler artık buluştukları sıra
Turgut Uyar
Dünyanın En Güzel Arabistanı (Divan), Can Yayınları, 1994
Denge
Sizin alınız al inandım
Sizin morunuz mor inandım
Tanrınız büyük amenna
Şiiriniz adamakıllı şiir
Dumanı da caba
Bütün ağaçlarla uyuşmuşum
Kalabalık ha olmuş ha olmamış
Sokaklarda yitirmiş cebimde bulmuşum
Ama sokaklar şöyleymiş
Ağaçlar böyleymiş
Ama sizin adınız ne
Benim dengemi bozmayınız
Aşkım da değişebilir gerçeklerim de
Pırıl pırıl dalgalı bir denize karşı
Yan gelmişim diz boyu sulara
Hepinize iyi niyetle gülümsüyorum
Hiçbirinizle dövüşemem
Benim bir gizli bildiğim var
Sizin alınız al inandım
Morunuz mor inandım
Ben tam kendime göre
Ben tam dünyaya göre
Ama sizin adınız ne
Benim dengemi bozmayınız
Turgut UYAR
Turgut Uyar’ın Denge Şiiri